...canastros de Areas e arredores...

Xa que me estou a inclinar polas contruccións da zona, non podía deixar sen mencionar os canastros, contrucción moi típica nosa. Nós por aquí chamámoslle "canastros", pero o seu nome varía moito segundo a zona. O máis coñecido é "horreo", pero tamén son coñecidos por "cabeceiros, espigueiros, cabazo, piorno...". Como dixen, son típicos de Galicia, pero tamén do norte de Portugal, Asturias (chamados horru), Cantabria (hurriu) e ata en Navarra.

Dicir que os canastros eran construccións que se usaban para gardar as colleitas. Os pes tiñan enriba unhas pedras, xeralmente redondas para evitar que os ratos subisen ata a colleita. A estas pedras por aquí chamámoslle "mos".

Os asturianos e cántabros teñen planta cadrada, pero os nosos, os que me vou a referir, teñen planta rectangular. Os máis normáis e correntes teñen 6 pes, pero van a máis, chegando a ter 22 pes como o de Carnota, que mide 34,80 metros de longo. Se ben non é o máis longo de Galicia é o que ten máis valor arquitectónico. O mérito de ser o de maior tamaño teno o de Araño, que mide 37 metros. Este último pertenceu ó clero, que daquela "percibía" parte das cosechas dos veciños, de aí o seu tamaño. Os dous datan do século XVIII.

Bueno, voume centrar nos que me rodean, que para nada chegan a esas dimensións, nin teñen o mesmo valor arquitectónico, pero teñen o seu, sobre todo ós que aínda se lle da o uso par o cal foron feitos.

Estes dous primeiros exemplos están na parroquia de Areas, nunha casa particular que foi mercada pola empresa Ganomagoga e restaurada para oficinas. De aí que estean en perfecto estado. O primeiro é o típico que combina pedra con madeira nos lateráis. O segundo dame a impresión que foi mercado para embelecer o xardín, xa que non teño recordo de ver un tan pequeno, e completamente de pedra.


Estes outros dous están dentro do terreno da Granxa Escola, antes coñecida como finca da Boavista, que foi un pazo pertencente a O Fresco, un mito da guerra civil (algún día contarei algo del, cando me entere ben da súa historia). Deste tipo son os que máis abundan por aquí, cos pes e as mos de pedra e o resto de madeira. Como se ve, tamén están en bo estado. Ó pertencer a Xunta, é o mínimo que se podía agardar.


Lembrenme de dous canastros que estaban na casa do meu avó e fun alí a inmortalizalos. De momento parece que cheguén a tempo, aínda están en pe. Cal é o problema? Pois que están en obras, están a reformar a casa, e xa se sabe, donde hai obras, non se respeta nada. O que está diante da casa intentarán restauralo, o outro xa lle vexo pouco futuro.


Este é o típico dunha eira no rural noso. O canastro cos útiles do traballo do campo colgados, un carro de bois ó fondo e ata o can de palleiro.


Máis exemplos, estes dous sufriron modificacións que non é que foran moi estéticas. Un ten os pes feitos de tubos de cemento e o outro ten os pes de pedra pero as mos de cemento. Pola pinta foi na época na que o cemento se impoñía contra a pedra. O segundo, aparte de que se usa tamén para coidar pitos, cando meu fillo era pequeno era o seu salón de xogos, donde gardaba os seus xoguetes. Como pasou o tempo..


E buscando na rede sobre o tema topei esta foto subida por Paideleo dun canastro situado na parroquia de Vide en As Neves. Xa o tiña visto ó pasar por alí, ten a particularidade que está feito de ferro. Os tempos e as construccións cambian...


E como no post anterior, gárdome un que é especial para min, que porei no seguinte post xunto co cruceiro.